Activiteit bouw gaat er licht op vooruit, maar klappen voor woningbouw en -renovatie

In het algemeen gaat de bouw er tijdens het eerste kwartaal van dit jaar licht op vooruit qua orderboeken, liquiditeit, tijdige betalingen en verbeterde levertermijnen van bouwmaterialen. Maar de hogere hypothecaire rentevoeten en de gestegen materialenprijzen tussen 2020 en eind 2022 spelen de bouw en renovatie van woningen ernstig parten, zo blijkt uit de meest recente conjunctuurenquête van bouwfederatie Embuild. Klanten reduceren hun bouw- of renovatieambities of stellen die zelfs uit. “Problematisch blijft bovendien dat de rendabiliteit van de hele sector nog steeds onder druk staat”, zegt Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild.

Hoewel de bouwmaterialenprijzen nu grotendeels stabiliseren, zo bevestigen ruim 6 op de 10 bouw- en installatiebedrijven, zijn ze sinds corona wel gemiddeld met 35% gestegen. Slechts de helft van de bouwbedrijven rekent die hogere materialenprijzen door. Nu ook het hypothecair krediet duurder wordt, hebben beide elementen een zwaar negatieve invloed op de kandidaat-bouwer en -verbouwer. Het aantal hypothecaire kredieten is trouwens met 36% gedaald tijdens het eerste trimester van 2023, zo blijkt uit recente cijfers van Febelfin. Uit de conjunctuurenquête van Embuild, waaraan 200 bedrijven hebben deelgenomen, blijkt dat vooral woningbouwers en bedrijven actief in de particuliere renovatie het moeilijk hebben. 8 op de 10 aannemers en installateurs actief in woningbouw merken dat klanten hun bouw- of renovatieambities terugschroeven en 7 op de 10 ondernemingen uit deze bouwsectoren zien dat klanten hun project zelfs uitstellen.

Niko Demeester, CEO van Embuild: “In het algemeen is de activiteit van de bouwsector er tijdens het eerste kwartaal van 2023 licht op vooruitgegaan. De orderboeken zijn licht toegenomen, er zijn minder bouw- en installatieondernemingen met liquiditeitsproblemen en ook het aantal laattijdige betalingen is afgenomen. Daarentegen speelt het reduceren en uitstellen van woningprojecten de ondernemingen actief in het bouwen en renoveren van woningen zwaar parten. Bovendien ziet de helft van die bouw- en installatieondernemingen het aantal bestellingen ook afnemen. De terugval in de woningbouw zal dus jammer genoeg wellicht nog een tijd aanhouden.” Ook blijft de rendabiliteit van de hele bouw- en installatiesector onder druk staan.

 “Nochtans moeten de bouw en renovatie van woningen versneld worden om wonen betaalbaar te houden en woningen energieneutraal te maken”, weet Niko Demeester. “Ons woningpark is immers sterk verouderd; we hebben dus nood aan grondige renovaties en nieuwe duurzame woningen. Tegen 2050 moeten alle woningen energieneutraal zijn. Dat kan alleen maar mits de nodige ondersteuning vanwege de overheden en financiële instellingen.” Daarom moet volgens Embuild de 6% btw op renovatie en sloop-heropbouw zeker behouden blijven, evenals de regionale premies om ons woningpark te verduurzamen. Tenslotte pleit de bouwfederatie voor het meenemen van de terugverdieneffecten van energetische inspanningen in de ontleningscapaciteit bij banken.

Enkele kerncijfers uit de conjunctuurenquête van Embuild:

• De orderboeken zijn met 5,96 maanden gevuld. De activiteit van de bouw- en installatiesector gaat er licht op vooruit ten opzichte van maart 2023.
• 31% heeft liquiditeitsproblemen, tegenover 37% in maart 2023.
• 7,9% heeft te maken met laattijdige betalingen bij particuliere opdrachten, 7,4% bij overheidsopdrachten.
• 8% verwacht de komende maanden leverproblemen met bouwmaterialen
• 37% verwacht de komende maanden een verhoging van de prijzen van bouwmaterialen.
• 49% rekent de gestegen bouwmaterialenprijzen door aan de klant.
• In de woningbouw zien 7 op de 10 bedrijven één of meerdere klanten hun bouw- of renovatieproject uitstellen.
• Nog in de woningbouw zien 8 op de bedrijven één of meerdere klanten hun bouw- of renovatieproject reduceren.