Overheidsinvesteringen moeten bijna verdubbelen tot 5% van het BBP

Alle overheden in ons land (lokaal, regionaal en federaal) hebben decennialang te weinig geïnvesteerd in infrastructuur. Daarbij gaat het niet alleen over wegen, fietspaden e.d., maar ook over andere belangrijke infrastructuur, zoals nutsvoorzieningen, scholen, ziekenhuizen, … Daarom is er volgens bouwfederatie Embuild dringend een grote inhaalbeweging nodig. In 2022 bedroegen de overheidsinvesteringen in totaal slechts 2,7% van het BBP, tegenover 3,5% in onze vier buurlanden. Dat aandeel moet in ons land 4% bedragen tegen het einde van de volgende legislatuur in 2029 en 5% tegen 2034, het einde van de daarop volgende legislatuur. “Die inspanning is absoluut nodig om onze overheidsgebouwen en energie-infrastructuur te moderniseren voor de toekomst en om die klimaatbestendig te maken”, weet Niko Demeester, CEO van Embuild.

Uit de ranglijst van het World Economic Forum over de kwaliteit van de infrastructuur blijkt dat België lager scoort dan 15 jaar geleden en bovendien een pak slechter dan onze buurlanden. Onze infrastructuur ligt met andere woorden aan de basis van een concurrentiehandicap. Momenteel gaat maar 2,7% van ons BBP naar overheidsinvesteringen, dat is een pak minder dan de 3,5% in onze buurlanden. Het Federaal Planbureau verwacht weliswaar dat de overheidsinvesteringen in 2024 3,1% van het BBP zullen uitmaken, maar ook weer zullen dalen tot 2,8% in 2027, na de gemeenteraadsverkiezingen en wanneer de regionale herstelplannen zijn uitgewerkt.

Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild: “Deze cijfers vragen duidelijk om een zeer aanzienlijke verhoging van de overheidsinvesteringen op alle bestuursniveaus. Die ingreep moet niet alleen decennialange onderinvesteringen goedmaken en het concurrentievermogen van de Belgische infrastructuur herstellen, maar het moet die infrastructuur ook in staat stellen om aan toekomstige behoeften te voldoen.”

Concreet: tegen 2029 en het einde van de volgende legislatuur moeten de overheidsinvesteringen verhogen tot 4% van het BBP. Bovendien zal er een nieuwe doelstelling voor het jaar 2034 moeten worden vastgesteld: een verhoging tot 5% van het BBP, wat neerkomt op een quasi verdubbeling van het volume van de overheidsinvesteringen tegen die tijd. Voor het federale niveau betekent dit een verwachte toename van de overheidsinvesteringen van 3,3 miljard in 2021 tot 4,8 miljard in 2029 en 6,1 miljard in 2034. Daarbij zijn er meer investeringen in het spoor (van 2,4 miljard naar 3,6 miljard euro) en in federale gebouwen (2,5 miljard euro) nodig in de komende 10 jaar. Voor de regionale investeringen gaan ramingen uit van 11,5 miljard extra voor Vlaanderen, 5 miljard extra voor Wallonië en 2 miljard extra voor Brussel tegen 2034. In totaal schat men de toename aan overheidsinvesteringen in heel het land van 13 miljard in 2021 naar 25 miljard in 2034 gaan.

“De noodzaak aan meer overheidsinvesteringen wordt niet alleen ingegeven door economische overwegingen, maar ook door de klimaatuitdagingen, die duidelijk een hele reeks publieke investeringen vragen om onze infrastructuur toekomstbestendig te maken”, zegt de Embuild-CEO naar aanleiding van Open Wervendag die vandaag plaatsvindt en veel opmerkelijke infrastructuurprojecten in de kijker zet. “Aan de ene kant moeten we investeren om de economie koolstofvrij te maken in het kader van de strijd tegen de klimaatverandering. Langs de andere kant zijn er investeringen nodig om ervoor te zorgen dat de infrastructuur bestand is tegen de gevolgen van de klimaatverandering die nu al voelbaar zijn. “